Ongeveer een derde tot de helft van alle zwangere vrouwen heeft tijdens de zwangerschap en/of direct na de bevalling last van ongewild urineverlies. Meestal gaat het om zogenaamde inspannings- of
stressincontinentie, waarbij u ongewild wat urine verliest tijdens lichamelijke inspanningen of belasting, en bij verhoogde druk zoals plotse schokken, hoesten, niezen, lachen of persen.
Meestal verdwijnen deze klachten spontaan in de eerste weken na de bevalling, maar 15 tot 20 procent van de vrouwen heeft ook na één jaar nog klachten.
Wanneer een arts raadplegen ?
Bij langdurig hinderlijk ongewild urineverlies tijdens en na de zwangerschap, is het verstandig om uw huisarts of gynaecoloog te raadplegen.
• Als u tijdens de zwangerschap veel last ondervindt van ongewild urineverlies.
• Als u pijn en/of branderig gevoel hebt bij het plassen. Dit kan wijzen op een blaasontsteking.
• Als het ongewild urineverlies een week na de bevalling niet vermindert.
• Als u bij het eerste postnatale onderzoek (meestal rond 6 weken) nog ongewild urine verliest.
• Als u na zes maanden nog altijd last hebt van ongewild urineverlies.
Oefenprogramma voor de bekkenbodemspieren
De behandeling van ongewild urineverlies tijdens en na de zwangerschap bestaat voornamelijk uit oefeningen en tips om uw bekkenbodemspieren te versterken en optimaal te leren gebruiken
(bekkenbodemreëducatie of perinatale kinesitherapie). Doel van deze oefeningen is het verbeteren van de kracht, van de uithouding en van de coördinatie, bijvoorbeeld het aanspannen van
bekkenbodemspieren tijdens hoesten, niezen en heffen.
Dit kan helpen om ongewild urineverlies tijdens de zwangerschap en na de bevalling te voorkomen, of alleszins om de klachten sneller te doen verdwijnen. Zo blijkt uit onderzoek dat 70 tot 80
procent van de vrouwen die postnataal een programma van bekkenbodemspieroefeningen volgden, na een half jaar geen klachten meer hadden, tegenover ongeveer 55 procent van de vrouwen zonder
behandeling.
Toch doen relatief weinig vrouwen dergelijke oefeningen. Uit een studie aan de Universiteit Gent bleek dat slechts 11 procent van de zwangere vrouwen tijdens de zwangerschap bekkenbodemreëducatie
volgden, na de bevalling was dit nauwelijks 16 procent.
Met een voorschrift van een arts worden een aantal sessies kinesitherapie voor en na de bevalling door de ziekteverzekering terugbetaald. Soms bieden de ziekenfondsen nog extra tussenkomsten.
Informeer hierover bij uw ziekenfonds.
Veel ziekenhuizen en groepspraktijken van vroedvrouwen bieden de mogelijkheid aan om pre- en postnatale kinesitherapie te volgen.
Hier vindt u adressen van kinesisten gespecialiseerd in perinatale kinesitherapie: www.bicap.be
Tijdens de zwangerschap
Vanaf 26 weken kunt u onder begeleiding van een (gespecialiseerd) kinesist prenatale oefeningen volgen. Dit kan het risico op incontinentieproblemen tijdens de zwangerschap en vooral na de
bevalling mogelijk doen dalen. Bovendien zullen deze oefeningen (ademhalingstechnieken, perstechnieken…) helpen om de bevalling vlotter te laten verlopen en om bijvoorbeeld rug- en bekkenpijn te
voorkomen.
U leert onder meer ook ontspanningsoefeningen, houdingsoefeningen, ademhalingstechnieken en persoefeningen om de baby uit te drijven en tegelijk het bekken, de bekkenbodem en de baby te
beschermen tijdens de bevalling. Daarbij wordt extra aandacht besteed aan het oefenen van de bekkenbodemspieren.
Na de bevalling
De eerste weken na de bevalling heeft uw lichaam rust nodig om te herstellen, voornamelijk uw bekken, rug en bekkenbodem.
• Probeer heffen en tillen tot een minimum te beperken.
• Beperk ook het gebruik van de buikspieren door telkens via zijligging recht te staan of te gaan liggen.
• Wissel beweging af met regelmatig even te gaan liggen.
• Probeer in het begin staande klussen zittend te doen, zoals zittend strijken of groente snijden.
• Zit goed rechtop bij het plassen, met een wat holle rug iets naar voren geleund en de handen op uw bovenbenen of knieën. Gebruik eventueel een voetensteuntje. Ontspan uw bekkenbodem, adem
rustig en wacht tot de blaas zelf gaat plassen. Niet persen. ?
U kunt onmiddellijk na de bevalling wel starten met lichte buikspieroefeningen en bekkenbodemspieroefeningen. Na een keizersnede wacht u het best met buikspiertraining tot
de wonde goed is genezen. Bekkenbodemoefeningen kan u wel direct starten. Bespreek dit met uw vroedvrouw of arts, of met de kinesist die in veel materniteiten bij u langskomt.
• Probeer u bewust te worden van uw buikademhaling. Oefen in lig of zit. U kunt het best uw handen laag
op uw buik leggen (tussen navel en schaambeen in) en de beweging van uw buik voelen. Probeer op de uitademing de lage buik in te trekken, bijvoorbeeld door te proberen de navel in te trekken.
Houd drie seconden vast. Doe dit 5 keer achter elkaar. Op die manier traint u de lage buikspieren.
• Oefen uw bekkenbodemspieren dagelijks. Plan een aantal vaste momenten in per dag. Een goed moment
is bijvoorbeeld terwijl u de luier van uw baby ververst. Die oefeningen kunnen zittend of liggend gebeuren. U kunt ze dus ook voor het slapengaan doen. Hoe vaker u de oefeningen doet, hoe
sneller de spieren weer hersteld zijn.
• Houd uw bekkenbodemspieroefeningen drie tot zes maanden na de bevalling dagelijks vol en herhaal ze liefst geregeld gedurende uw ganse leven.
• Doe deze oefeningen niet op het toilet tijdens het plassen. Onderbrekend plassen werd vroeger aangeraden om de bekkenbodemspieren te trainen, maar dit kan urineweginfecties kan veroorzaken.
Na vier-vijf weken (bij een gewone bevalling) of zes weken (bij een keizersnede) kunt u starten met een intensieve postnatale oefentherapie. Aan de hand van special oefeningen worden de bekkenbodemspieren in combinatie met de
buik-, rug- en bilspieren getraind.
Bron: https://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=25924