Ongewenst urineverlies: we praten er liever niet over, maar naarmate we ouder worden, neemt de kans hierop helaas wel toe. En juist omdat het nog altijd een taboe is, proberen veel mensen van alles om het zelf op te lossen. Denk aan minder drinken, stoppen met sporten of het aannemen van een bepaalde houding tijdens niezen en lachen. Maar wist je dat je de klachten daardoor alleen maar erger kunt maken?
Wat is ongewenst urineverlies?
Ongewenst urineverlies ontstaat wanneer je - de naam zegt het al - op momenten waarop dat niet de bedoeling is, toch urine verliest. Je kunt dan denken aan verschillende scenarios. In sommige gevallen gaat het bijvoorbeeld om druppeltjes plas verliezen, als je hard moet lachen, tijdens het sporten of bij het niezen. Maar het kan ook zijn dat je ineens heel nodig moet plassen, waardoor je het toilet niet haalt en dus per ongeluk in je broek plast. Welke vorm het ook is: ongewenst urineverlies kan enorm vervelend zijn en veel invloed hebben op het dagelijks leven. En het heeft eigenlijk heel vaak te maken met veranderingen van je bekkenbodemspieren.
Verzwakte bekkenbodemspieren
Ongewenst urineverlies kennen we vaak als iets wat voorkomt na een bevalling, maar ook tijdens en na de overgang wordt het vaak gezien. Dat heeft te maken met een afname van het hormoon oestrogeen.
Eén van de belangrijkste oorzaken van ongewenst urineverlies, is dat je bekkenbodem verzwakt of beschadigd is, waardoor incontinentie kan ontstaan. Twee vormen van ongewenst urineverlies welke het meeste voorkomen onder vrouwen zijn stress (inspannings) incontinentie en aandrangincontinentie.
Zelf op onderzoek uit
Incontinentie is niet iets waar veel mensen graag over praten, zelfs niet met hun huisarts. Ze gaan daarom vaak zelf zoeken naar een oplossing, bijvoorbeeld via internet, waar ze dan vaak een zogenoemde ‘bekkenbodemtrainer’ vinden. Een product wat redelijk veel wordt aanbevolen op internet, en dat terwijl het volgens Van der Neut alleen een oplossing is voor een hele kleine groep mensen. “Een bekkenbodemtrainer werkt alleen wanneer je een iets verminderde bekkenbodem functie hebt, maar wel weet hoe je het op de juiste manier moet aanspannen. Dit product werkt dan ook maar bij een kleine groep mensen en daar hebben veel vrouwen geen idee van. Je kan de klachten daardoor juist erger maken.”
Wanneer je niet weet of je je bekkenbodemspieren zich juist teveel of te weinig aanspannen en je oefeningen gaat doen die voor jouw situatie niet werken of ze op de verkeerde manier uitvoert, de klachten alleen maar erger worden. Je kunt bijvoorbeeld meer urineverlies krijgen of pijn bij het plassen. “Je moet je bewust zijn van wat voor klachten je precies hebt, en wat de oorzaak ervan is. En wanneer de oefeningen niet helpen, voer je ze waarschijnlijk niet op de goede manier uit.” Ook kan het zo zijn dat je te snel resultaat verwacht. Het trainen van je bekkenbodemspieren heeft net zoals je andere spieren minstens een aantal maanden nodig: geduld is daarom een schone zaak.
Minder drinken en verkrampte houding
Het komt voor dat mensen met urineverlies minder gaan drinken, om zo minder vaak te hoeven plassen. Dat is niet de oplossing. Er is geen enkele reden om minder vocht in te nemen. Integendeel, het probleem wordt er juist groter door. Te weinig drinken verstoort het plaspatroon, waardoor de blaas niet goed zijn werking kan doen, omdat die niet goed is gevuld. Het verstandigste is dus om de 1,5 tot 2 liter vocht per dag gewoon aan te houden. Een ander ding wat veel mensen doen is dat ze hun benen kruisen wanneer ze bijvoorbeeld moeten niezen. Je gaat verkrampt naar het toilet, waardoor er heel veel buikspanning ontstaat. Er komt zo veel druk op de blaas waardoor het juist verkeerd gaat en je klachten erger kunnen worden.
Eerste advies bij ongewenst urineverlies
Maar wat kun je dan wél doen, als je last hebt van ongewenst urineverlies? “Een belangrijke eerste stap om te zetten wanneer je last hebt van incontinentie, is jezelf de volgende vragen te stellen: Plas ik regelmatig? Drink ik genoeg? Zit ik goed en ontspannen op het toilet?” Denk je dat je die drie dingen op de juiste manier doet, maar heb je nog altijd klachten of wil je professioneel advies? Dan kun je beter tóch naar je huisarts gaan, of meteen naar een bekkenfysiotherapeut. Incontinentie komt veel voor en hoewel je er misschien niet gemakkelijk over praat, is het echt niets om je voor te schamen. In principe kun je meteen bij een bekkenfysiotherapeut terecht zonder verwijzing.. “Veel mensen denken aan een operatie tegen incontinentie, maar meestal kan met gerichte oefeningen het probleem al voor het grootste gedeelte verholpen worden.”